Zer dira datu irekiak?

Datu ireki horiek ez dute egile eskubiderik, patenterik edota beste inolako kontrol mekanismorik.

Datu irekien filosofiak software librearen (open software), kode librearen (open source) eta sarrera librearen (open access) gisako etika dauka. Herritar edo administrazio batek datuak argitaratzen baditu, munduaren beste muturrean dagoen beste herritar batek irakur ditzake inolako kosturik gabe.

Datu irekien filosofiak aukera ematen du administrazio publikoaren gardentasuna hobetzeko Gobernu irekiaren jardunaren barruan, eta baita, baliabideak zentzuz kudeatuz, aberastasunaren sorrera sustatzeko ere. Horrela jokatuta, gobernu zentzudun baten alde egiten da.

Zer egin daiteke datu irekiekin?

Datu irekien erabilerak helburu nagusi hau du: herritar nahiz enpresa pribatuek, datu publikoetan oinarrituz, gizartearentzako erabilgarri diren eta balio erantsia emango duten produktuak eta zerbitzuak sortzea. Era guztietako zerbitzu motak garatu daitezke, hasi datuen kazetaritza deiturikotik eta zerbitzu publikoak osatzen dituzten aplikazioetaraino. Informazio publikoa guztien esku dago, eta ordaindu beharreko nahiz ordaindu behar ez diren zerbitzuak sor daitezke.

Nori zuzenduak daude datu irekiak?

Administrazioaren datu publikoak erabiliz, zerbitzu edo produktu berri bat sortu nahi duen edonori zuzenduak daude datu irekiak.

Zer lizentzia mota dute?

Webgune honetako datu irekien katalogoan aurkitzen diren dokumentu edo fitxategiak (dataset edo datu multzoak) Creative Commons-en Aitortu 4.0 Espainia (CC BY 4.0) (dokumentua gazteleraz) lizentziaren babesa izango dute, bestelakorik adierazten ez den bitartean.

Lizentzia horrek askatasuna ematen dizu:

• Webgunean dauden fitxategiak (dataset eta errekurtsoak edo fitxategiak) kopiatu, banatu eta jendaurrean hedatzeko;
• Eduki horietatik abiatuta lan edo eduki eratorriak egiteko.

Baldintza bakarra hau da:

• Edukien jatorria berariaz aitortzea, kopiatutako edo eratorritako lanaren oinean hauxe adierazita: «Iturria: www.gipuzkoairekia.eus», eta aldaketarik egin bada, gorabehera hori garbi adieraztea.

Dena den, metadatuetan adierazita dago, dataset edo datu-multzo bakoitzari dagokion lizentzia.

Bilatzailea

Datuak erraz bilatu ahal izateko, bilatzailea erabiltzea da erarik onena. Horrela, datu motaren eta formatuen arabera iragazi daiteke informazioa. Baita datuak argitaratu dituen erakundearen arabera ere.

Datuak, "dataset" edo "datu-multzo" formatuan eskaintzen dira. Datu-multzo bakoitzak bere "metadatuak" eta "errekurtsoak" ditu. Metadatuek datuen izaera edo kokapenari buruzko informazioa ematen dute, eta "errekurtsoak" fitxategiak dira. (adibidea: aldundiaren ingurumen diagnostikoaren metadatuak, eta errekurtsoak).

Adibideak

Datu irekiekin zer nolako produktuak sortu daitezkeen ikusi nahi baduzu, Aplikazioak atalean dauzkazu adibide batzuk.